สารเร่ง พด.3 สำหรับผลิตเชื้อจุลินทรีย์ เพื่อควบคุมเชื้อรา

สารเร่ง พด.3 สำหรับผลิตเชื้อจุลินทรีย์ เพื่อควบคุมเชื้อรา

 

สารเร่ง พด.3 คือกลุ่มจุลินทรีย์ที่มีคุณสมบัติสำคัญในการ ควบคุมเชื้อสาเหตุโรคพืชในดิน โดยเฉพาะโรคที่ทำให้เกิดอาการรากเน่าและโคนเน่า นอกจากนี้ยังมีความสามารถในการ ยับยั้งการเจริญของเชื้อโรคพืช และช่วย แปรสภาพแร่ธาตุในดินบางชนิดให้อยู่ในรูปที่พืชนำไปใช้ได้ง่ายขึ้น

ประกอบด้วยจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ ได้แก่

• เชื้อราไตรโคเดอร์ม่า (Trichoderma sp.) : ช่วยยับยั้งเชื้อสาเหตุโรคพืชในดิน
• เชื้อแบคทีเรียบาซิลลัส (Bacillus sp.) : ส่งเสริมการป้องกันโรคพืชและช่วยปรับปรุงดิน

 

จุลินทรีย์ควบคุมเชื้อสาเหตุโรคพืชคืออะไร?

คือจุลินทรีย์ที่เป็น ปฏิปักษ์ต่อเชื้อโรคพืช สามารถทำลายหรือยับยั้งการแพร่ระบาดของเชื้อโรคพืชได้ โดยมี 3 กลไกหลัก

• แข่งขันอาหารและการเจริญ → เจริญเติบโตได้ดีกว่าเชื้อโรคพืช
• เข้าทำลายโดยตรง → ทำลายเส้นใยหรือเซลล์ของเชื้อโรคพืช
• สร้างสารปฏิชีวนะ → ยับยั้งการเจริญของเชื้อโรคพืช

 

คุณสมบัติของสารเร่ง พด.3

• ป้องกันและควบคุมโรคพืชเศรษฐกิจหลายชนิด เช่น

  • โรครากเน่าและโคนเน่า ของไม้ผลและไม้ยืนต้น (ทุเรียน ส้ม ยางพารา)
  • โรคเน่าคอดินและลำต้นเน่า ของพืชไร่ (อ้อย มันสำปะหลัง สับปะรด ข้าวโพด พืชเส้นใย และพืชตระกูลถั่ว)
  • โรคเน่าและโรคเหี่ยว ของพืชผักและไม้ดอกไม้ประดับ (พริก มะเขือเทศ แตง กะหล่ำปลี เบญจมาศ มะลิ)

 

• ช่วยแปรสภาพแร่ธาตุในดินให้อยู่ในรูปที่พืชนำไปใช้ได้ง่าย
• เจริญได้ดีในดินที่มีอินทรีย์วัตถุสูง และค่า pH 5.5 – 6.5

 

วิธีการขยายเชื้อสารเร่ง พด.3

วัสดุที่ต้องใช้

• ปุ๋ยหมัก ………. 100 กิโลกรัม
• รำข้าว ………. 1 กิโลกรัม
• สารเร่ง พด.3 … 1 ซอง (25 กรัม)

 

ขั้นตอนการทำ

1. ผสมสารเร่ง พด.3 และรำข้าว ในน้ำ 5 ลิตร คนให้เข้ากันประมาณ 5 นาที
2. ราดสารละลายลงบนกองปุ๋ยหมัก คลุกเคล้าให้ทั่ว และปรับความชื้นให้ประมาณ 60%
3. กองปุ๋ยหมักให้เป็นสี่เหลี่ยมผืนผ้า สูงประมาณ 50 ซม. ตั้งไว้ในที่ร่ม 7 วัน

 

หลังจากนั้นจะได้เชื้อจุลินทรีย์ที่สามารถนำไปใช้ควบคุมโรคพืชได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การดูแลระหว่างการขยายเชื้อ

• ความชื้น : ควบคุมความชื้นกองปุ๋ยหมักให้สม่ำเสมอ และใช้วัสดุคลุมกองเพื่อรักษาความชื้น
• การเก็บรักษา : หลังขยายเชื้อครบ 7 วัน เชื้อจะเพิ่มจำนวนมาก สังเกตได้จากเส้นใยและสปอร์สีเขียวในกองปุ๋ยหมัก
  → คลุกเคล้าให้เข้ากัน และเก็บไว้ในที่ร่ม

 

อัตราและวิธีการใช้เชื้อ พด.3 (ที่ขยายในกองปุ๋ยหมัก)

• พืชไร่ พืชผัก ไม้ดอก ไม้ประดับ : 100 กิโลกรัม/ไร่ โรยระหว่างแถวก่อนหรือหลังปลูก
• ไม้ผล ไม้ยืนต้น : 3 กิโลกรัม/ต้น
  • ใส่ตอนเตรียมหลุมปลูก โดยคลุกเคล้ากับดิน
  • ช่วงเจริญเติบโตให้หว่านทั่วบริเวณทรงพุ่ม
• แปลงเพาะกล้า : 1 กิโลกรัม/พื้นที่ 10 ตร.ม. โรยให้ทั่วแปลง

 

ประโยชน์ของเชื้อ พด.3

• ทำลายและยับยั้งเชื้อสาเหตุโรคพืชในดิน
• ลดและควบคุมปริมาณเชื้อโรคในดิน
• เพิ่มธาตุอาหารในดินให้อยู่ในรูปที่เป็นประโยชน์ต่อพืช
• ส่งเสริมให้รากพืชแข็งแรง พืชเจริญเติบโตได้ดี

 

การต่อเชื้อ

• ใช้ปุ๋ยหมักที่ขยายเชื้อ พด.3 แล้ว 2 กิโลกรัม
• แทนการใช้สารเร่ง พด.3 1 ซอง
• สามารถต่อเชื้อและขยายได้เพิ่ม 100 กิโลกรัม

 

ข้อเสนอแนะ

• ควรปรับปรุงบำรุงดินด้วย ปุ๋ยอินทรีย์ (เช่น ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอก ปุ๋ยพืชสด หรือไถกลบตอซัง) ก่อนใช้เชื้อ พด.3
• หลีกเลี่ยงการให้น้ำท่วมขังในพื้นที่เพาะปลูก