เมล็ดพันธุ์ ถั่วพุ่มลายเสือ 35 เมล็ด
ถั่วพุ่มลายเสือ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Vigna unguiculata subsp. sesquipedalis) เป็นถั่วฝักสดชนิดหนึ่งที่มีลักษณะการเจริญเติบโตเป็น ทรงพุ่ม แตกต่างจากถั่วฝักยาวที่จะมีลำต้นเป็นเถาเลื้อย ถั่วพุ่มลายเสือมีชื่อเรียกตามลักษณะของ ฝัก ที่มีสีเขียวหรือเหลืองสลับกับลายเส้นสีม่วงหรือน้ำตาลคล้ายลายของเสือ ซึ่งทำให้มีความสวยงามและเป็นเอกลักษณ์
แม้ว่าจะมีชื่อ “ลายเสือ” เหมือนกับฝักยาวลายเสือ แต่ถั่วพุ่มลายเสือเป็นพืชคนละชนิดกัน โดยทั่วไปแล้วถั่วพุ่มจะอยู่ในสกุล Phaseolus เช่นเดียวกับถั่วแขก (Green Bean) ชนิดอื่นๆ
คุณสมบัติ
- ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
- เป็นพืชล้มลุก อายุสั้น ประมาณ 45-75 วัน
- มีลักษณะการเจริญเติบโตเป็นทรงพุ่ม ไม่ต้องการค้างหรือร้าน
- ลำต้นตั้งตรง แตกกิ่งก้าน
- ใบเป็นใบประกอบ มีใบย่อย 3 ใบ รูปไข่
- ดอกออกเป็นช่อที่ซอกใบ มีสีขาว ชมพู หรือม่วงอ่อน
- ฝักมีลักษณะทรงกระบอกหรือแบนเล็กน้อย ผิวเรียบ มีสีเขียวหรือเหลืองสลับกับลายเส้นสีม่วงหรือน้ำตาล ความยาวของฝักแตกต่างกันไปตามสายพันธุ์
- เมล็ดมีรูปร่างและสีสันหลากหลาย ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์
- คุณค่าทางโภชนาการ ถั่วพุ่มลายเสือมีคุณค่าทางโภชนาการที่ดี โดยทั่วไปแล้วถั่วฝักสดเป็นแหล่งของ:
- วิตามิน วิตามินซี, วิตามินเค, วิตามินบีต่างๆ (เช่น โฟเลต)
- แร่ธาตุ โพแทสเซียม, แมกนีเซียม, เหล็ก, แคลเซียม
- ใยอาหาร ช่วยในระบบขับถ่าย
- โปรตีน มีโปรตีนในปริมาณที่น่าสนใจเมื่อเทียบกับผักชนิดอื่นๆ
- สารต้านอนุมูลอิสระ สีม่วงในลายฝักอาจบ่งบอกถึงสารแอนโทไซยานิน ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ
- รสชาติและเนื้อสัมผัส รสชาติและเนื้อสัมผัสของถั่วพุ่มลายเสือจะคล้ายกับถั่วแขกทั่วไป คือมีความกรอบ หวานเล็กน้อย และเนื้อแน่น
ประโยชน์ของถั่วพุ่มลายเสือ
- ด้านสุขภาพ
- ส่งเสริมระบบขับถ่าย ใยอาหารสูงช่วยป้องกันและบรรเทาอาการท้องผูก
- บำรุงกระดูก มีวิตามินเคและแคลเซียม
- เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน มีวิตามินซี
- ดีต่อหญิงตั้งครรภ์ มีโฟเลตสูง ซึ่งจำเป็นต่อการพัฒนาของทารกในครรภ์
- สารต้านอนุมูลอิสระ ลายสีม่วงอาจมีสารแอนโทไซยานิน ซึ่งมีคุณสมบัติในการต้านอนุมูลอิสระ
- ด้านการเกษตร
- เป็นพืชที่ปลูกง่าย เจริญเติบโตเร็ว ให้ผลผลิตภายในระยะเวลาสั้น
- ไม่ต้องการค้างหรือร้าน ทำให้ประหยัดค่าใช้จ่ายและแรงงานในการทำค้าง
- เหมาะสำหรับปลูกในพื้นที่ขนาดเล็ก หรือปลูกหมุนเวียน
- มีความสวยงามของฝัก ทำให้เป็นที่นิยมปลูกเพื่อความสวยงามควบคู่ไปกับการบริโภค
- ด้านอาหาร
- ใช้ประกอบอาหารได้หลากหลายเมนู เช่น ผัด ลวก จิ้มน้ำพริก ใส่ในสลัด
- สีสันที่เป็นเอกลักษณ์ทำให้เมนูอาหารดูน่าสนใจ
วิธีการปลูก
-
การเตรียมดิน
- เลือกพื้นที่ปลูกที่ได้รับแสงแดดเต็มที่ ดินร่วน ระบายน้ำได้ดี มีอินทรียวัตถุสูง
- ไถพรวนดินให้ลึกประมาณ 15-20 เซนติเมตร ตากดินไว้ 5-7 วัน
- ปรับปรุงดินด้วยปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก
- ยกแปลงปลูกเล็กน้อย หรือปลูกแบบแถว
-
การเตรียมเมล็ด
- เลือกเมล็ดพันธุ์ถั่วพุ่มลายเสือที่มีคุณภาพดี
- แช่เมล็ดในน้ำสะอาดประมาณ 4-6 ชั่วโมง เพื่อกระตุ้นการงอก
-
การปลูก
- หยอดเมล็ดโดยตรง หยอดเมล็ดลงในหลุมลึกประมาณ 2-3 เซนติเมตร ระยะห่างระหว่างหลุมประมาณ 20-30 เซนติเมตร และระยะห่างระหว่างแถวประมาณ 40-60 เซนติเมตร หยอดหลุมละ 2-3 เมล็ด กลบดินบางๆ รดน้ำให้ชุ่ม
- การปลูกเป็นแถว หยอดเมล็ดตามแนวแถว ระยะห่างระหว่างต้นประมาณ 10-15 เซนติเมตร และระยะห่างระหว่างแถวตามที่กล่าวข้างต้น
-
การดูแลรักษา
- การให้น้ำ รดน้ำสม่ำเสมอ โดยเฉพาะในช่วงแรกของการเจริญเติบโตและช่วงติดดอกออกฝัก ควรรดน้ำในช่วงเช้าหรือเย็น หลีกเลี่ยงการรดน้ำในช่วงที่มีแดดจัด
- การใส่ปุ๋ย ใส่ปุ๋ยเคมีสูตรเสมอ (เช่น 15-15-15) ในปริมาณเล็กน้อยเมื่อต้นมีอายุประมาณ 2-3 สัปดาห์ และอาจใส่ปุ๋ยที่มีฟอสฟอรัสและโพแทสเซียมสูงขึ้นในช่วงออกดอกติดฝัก
- การพรวนดินและกำจัดวัชพืช พรวนดินรอบโคนต้นเพื่อกำจัดวัชพืชและช่วยให้ดินร่วนซุย ควรระวังอย่าให้กระทบกระเทือนราก
- การป้องกันและกำจัดศัตรูพืชและโรค หมั่นตรวจแปลงปลูก หากพบศัตรูพืชหรือโรคให้รีบทำการป้องกันและกำจัดด้วยวิธีที่เหมาะสม
-
การเก็บเกี่ยว
- ถั่วพุ่มลายเสือจะเริ่มเก็บเกี่ยวได้ประมาณ 45-75 วันหลังปลูก ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์
- เก็บเกี่ยวเมื่อฝักมีขนาดพอเหมาะ ยังอ่อนและไม่อ้วนจนเกินไป ควรเก็บเกี่ยวอย่างสม่ำเสมอเพื่อกระตุ้นให้มีการออกดอกและติดฝักอย่างต่อเนื่อง
ข้อควรจำ
- เลือกสายพันธุ์ถั่วพุ่มลายเสือที่เหมาะสมกับสภาพอากาศและดินในพื้นที่ปลูก
- การดูแลรักษาที่เหมาะสมจะช่วยให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพและมีลายที่สวยงาม
- เนื่องจากเป็นถั่วพุ่ม จึงไม่จำเป็นต้องทำค้างหรือร้าน