เมล็ดพันธุ์ ถั่วพู

เมล็ดพันธุ์ ถั่วพู 20 เมล็ด

ถั่วพู (ชื่อวิทยาศาสตร์: Psophocarpus tetragonolobus) เป็นพืชตระกูลถั่วที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง ทุกส่วนของต้นสามารถนำมารับประทานได้ ไม่ว่าจะเป็น ฝักอ่อน ใบอ่อน ดอก หัว และเมล็ด ถั่วพูมีลักษณะเด่นคือ ฝักที่เป็นสันสี่เหลี่ยม มีครีบเป็นแผ่นบางๆ คล้ายปีก 4 ด้าน จึงเป็นที่มาของชื่อเรียกอื่นๆ เช่น ถั่วพร้า ถั่วปีน

คุณสมบัติ

• ลักษณะทางพฤกษศาสตร์:
  • เป็นพืชเถาเลื้อย อายุหลายปี (แต่ส่วนใหญ่นิยมปลูกเป็นพืชปีเดียว) ต้องการค้างหรือร้านเพื่อเกาะยึด
  • มีระบบรากแก้วและรากแขนง
  • ลำต้นเป็นเถาเลื้อย สามารถยาวได้หลายเมตร
  • ใบเป็นใบประกอบ มีใบย่อย 3 ใบ รูปไข่ ปลายแหลม
  • ดอกออกเป็นช่อที่ซอกใบ มีสีม่วงอ่อน ม่วงเข้ม หรือขาว
  • ฝัก มีลักษณะเป็นสันสี่เหลี่ยม มีครีบเป็นแผ่นบางๆ 4 ด้าน ยาวประมาณ 10-30 เซนติเมตร สีเขียวอ่อนถึงเขียวเข้ม เมื่อแก่จะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลและแตกออก
  • เมล็ด มีลักษณะกลมรี สีต่างๆ กัน เช่น ขาว น้ำตาล ดำ ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์
  • หัว เป็นหัวใต้ดินคล้ายมันแกว มีเนื้อสีขาว รสหวานเล็กน้อย
  • ใบอ่อนและยอดอ่อน มีลักษณะคล้ายผักบุ้ง มีรสชาติคล้ายถั่ว
  • ดอก มีสีสวยงาม สามารถนำมารับประทานได้
• คุณค่าทางโภชนาการ: ถั่วพูเป็นแหล่งของสารอาหารที่มีประโยชน์มากมาย:
  • โปรตีนสูง: โดยเฉพาะในเมล็ดและหัว
  • ใยอาหารสูง: ช่วยในระบบขับถ่าย
  • วิตามิน: วิตามินซี, วิตามินเอ, วิตามินบีต่างๆ (เช่น โฟเลต)
  • แร่ธาตุ: แคลเซียม, เหล็ก, โพแทสเซียม, แมกนีเซียม, ฟอสฟอรัส
  • ไขมัน: ในเมล็ดมีน้ำมันในปริมาณที่น่าสนใจ
  • มีสารต้านอนุมูลอิสระ

ประโยชน์ของถั่วพู

• ด้านอาหาร: ทุกส่วนของต้นสามารถนำมารับประทานได้:
  • ฝักอ่อน: นำมาผัด แกง ลวก จิ้มน้ำพริก ใส่ในสลัด
  • ใบอ่อนและยอดอ่อน: นำมาผัด ลวก หรือใส่ในแกง
  • ดอก: นำมาชุบแป้งทอด หรือใส่ในยำ
  • หัว: รับประทานสด ต้ม หรือนำไปประกอบอาหารคล้ายมันแกว
  • เมล็ดแก่: นำไปต้ม คั่ว หรือบดทำแป้ง (มีโปรตีนและไขมันสูง)
• ด้านสุขภาพ:
  • เป็นแหล่งโปรตีนที่ดี: เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการโปรตีนจากพืช
  • ช่วยในการขับถ่าย: ใยอาหารสูงช่วยป้องกันและบรรเทาอาการท้องผูก
  • บำรุงกระดูกและฟัน: มีแคลเซียมสูง
  • บำรุงโลหิต: มีธาตุเหล็ก
  • เสริมสร้างภูมิคุ้มกัน: มีวิตามินซี
  • อาจมีฤทธิ์ต้านมะเร็ง: มีสารต้านอนุมูลอิสระหลายชนิด
• ด้านการเกษตร:
  • เป็นพืชที่ปลูกง่าย เจริญเติบโตได้ดีในเขตร้อนชื้น
  • ช่วยปรับปรุงดิน เนื่องจากเป็นพืชตระกูลถั่วที่สามารถตรึงไนโตรเจนจากอากาศลงสู่ดินได้
  • เป็นแหล่งอาหารและรายได้ของเกษตรกร

วิธีการปลูก

• การเตรียมดิน:

  • เลือกพื้นที่ปลูกที่ได้รับแสงแดดเต็มที่ ดินร่วน ระบายน้ำได้ดี มีอินทรียวัตถุสูง
  • ไถพรวนดินให้ลึกประมาณ 20-30 เซนติเมตร กำจัดวัชพืช
  • ปรับปรุงดินด้วยปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก

• การเตรียมเมล็ด:

  • เลือกเมล็ดพันธุ์ถั่วพูที่มีคุณภาพดี
  • แช่เมล็ดในน้ำสะอาดประมาณ 6-8 ชั่วโมง เพื่อกระตุ้นการงอก

• การปลูก:

  • หยอดเมล็ดโดยตรง: หยอดเมล็ดลงในหลุมลึกประมาณ 2-3 เซนติเมตร ระยะห่างระหว่างหลุมประมาณ 50-80 เซนติเมตร และระยะห่างระหว่างแถวประมาณ 1-1.5 เมตร หยอดหลุมละ 2-3 เมล็ด กลบดินบางๆ รดน้ำให้ชุ่ม
  • ทำค้างหรือร้าน: เมื่อต้นกล้าเริ่มเลื้อย (ประมาณ 2-3 สัปดาห์หลังปลูก) ให้ทำค้างหรือร้านที่แข็งแรงเพื่อให้เถาถั่วพูเกาะยึดและเจริญเติบโต

• การดูแลรักษา:

  • การให้น้ำ: รดน้ำสม่ำเสมอ โดยเฉพาะในช่วงแรกของการเจริญเติบโตและช่วงติดดอกออกฝัก
  • การใส่ปุ๋ย: ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักเพิ่มเติมเป็นระยะ หรืออาจใช้ปุ๋ยเคมีสูตรเสมอ (เช่น 15-15-15) ในปริมาณเล็กน้อยในช่วงแรก และเปลี่ยนเป็นปุ๋ยที่มีฟอสฟอรัสและโพแทสเซียมสูงขึ้นในช่วงออกดอกติดฝัก
  • การพรวนดินและกำจัดวัชพืช: พรวนดินรอบโคนต้นและกำจัดวัชพืชอย่างสม่ำเสมอ
  • การตัดแต่งเถา: ตัดแต่งเถาที่ไม่สมบูรณ์ หรือเถาที่รกเกินไป เพื่อให้มีการระบายอากาศที่ดีและลดการเกิดโรคและแมลง
  • การป้องกันและกำจัดศัตรูพืชและโรค: หมั่นตรวจแปลงปลูก หากพบศัตรูพืชหรือโรคให้รีบทำการป้องกันและกำจัดด้วยวิธีที่เหมาะสม

• การเก็บเกี่ยว:

  • ฝักอ่อน: เริ่มเก็บเกี่ยวได้ประมาณ 2-3 เดือนหลังปลูก ควรเก็บเกี่ยวเมื่อฝักยังอ่อนและมีขนาดพอเหมาะ
  • ใบอ่อนและยอดอ่อน: เก็บเกี่ยวได้ตลอดเมื่อต้นมีการเจริญเติบโต
  • ดอก: เก็บเกี่ยวเมื่อดอกบานเต็มที่
  • หัว: เก็บเกี่ยวเมื่อต้นมีอายุประมาณ 6-8 เดือนขึ้นไป
  • เมล็ดแก่: ปล่อยให้ฝักแก่และแห้งบนต้น แล้วเก็บเกี่ยวฝักมาแกะเอาเมล็ด

ข้อควรจำ:

• ถั่วพูต้องการค้างหรือร้านที่แข็งแรง เนื่องจากมีเถาเลื้อยยาวและให้ผลผลิตจำนวนมาก
• การดูแลรักษาที่ดีจะช่วยให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพและปริมาณสูง
• สามารถขยายพันธุ์ด้วยเมล็ดหรือหัว